Dewch i adnabod y cerddorion y tu ôl i’r offerynnau gyda’n sesiynau ‘cyflwyno’. Yn gyntaf y mae’r ychwanegiad newydd at deulu Ensemble Cymru, Katka Marešová.
Ganed a magwyd Katka yng Ngweriniaeth Tsiec, a chyrhaeddodd Brydain fis Medi’r llynedd i dreulio blwyddyn yn astudio ym, Mhrifysgol Bangor. Ac mae’n ymddangos bod tirwedd garw, fynyddig gogledd Cymru yn rhannu rhai nodweddion tebyg â chartref Katka, fel yr eglura…
Siarad am adref…
“Cefais fy magu mewn tref yn y mynyddoedd o’r enw Jablonec nad Jizerou, sydd yng ngogledd Gweriniaeth Tsiec. Â hithau’n dref fechan, rydw i’n meddwl bod yno boblogaeth o ddim ond 2,000 o bobl, roedd hi’n anodd dod o hyd i athrawon cerdd da. Felly pan oeddwn i’n 13, bûm mor ffodus â chael cynnig lle mewn ysgol ym Mhrâg a oedd yn cynnig addysg gerddorol eang, a oedd yn fy ngalluogi i astudio cerddoriaeth i safon uchel ochr yn ochr â’m hastudiaethau eraill.
Bywyd teuluol
Mae gennyf bedair chwaer ac un brawd (fo ydi’r ieuengaf hefyd!) felly mae yna chwech ohonom ni i gyd. Er mai fi ydi’r unig un a barhaodd â cherddoriaeth fel gyrfa, roedd fy chwiorydd a’m brawd i gyd yn chwarae offeryn pan oeddent yn iau, felly roedd yna lawer o sŵn yn aml yn ein tŷ ni!”
Gwreiddiau cerddorol
“Fel llawer o blant, yr offeryn cyntaf i mi ei chwarae oedd y ffliwt fach, neu’r recorder fel mae’n cael ei adnabod yma dwi’n credu, ac wedyn symudais ymlaen i’r piano a hefyd yr acordion – mae fy mam yn chwarae, ond meddyg ydi hi ac nid cerddor, felly mi ddysgodd hi fi pan oeddwn i’n iau. Dim ond pan oeddwn i’n wyth mlwydd oed y dechreuais i chwarae’r fiolín.”
Fy math i o gerd
doriaeth…
“Mae’n debyg fy mod i’n mwynhau chwarae cerddoriaeth o’r cyfnod Rhamantaidd fwyaf. Ond ers dod i Gymru, rydw i wedi cael fy nghyfle cyntaf i berfformio cerddoriaeth gyfoes pan gymerais ran yng Ngŵyl Gerdd Newydd Bangor yn y gwanwyn eleni. Un peth yr ydw i wedi sylwi arno ydi fod pawb yn gyfansoddwr! Rydw i wedi cwrdd â chymaint o bobl sy’n ysgrifennu eu cerddoriaeth eu hunain sy’n gyffrous iawn, ac mae’n ysbrydoledig iawn i gwrdd â phobl sy’n creu eu gweithiau eu hunain.
Cerddoriaeth fel gyrfa?
Dim ond ar ôl i mi orffen yn yr ysgol uwchradd y penderfynais i ddilyn gyrfa ym maes cerddoriaeth. Hyd at y pwynt hwnnw, roeddwn i wedi bwriadu mynd yn ffisiotherapydd! Ond newidiodd hynny i gyd pan wnes i gyfarfod ag athro fiolín newydd. Mae o wedi bod yn ysbrydoliaeth wirioneddol i mi’n gerddorol, ac yn rhan fawr o pam yr ydw i wedi dewis cerddoriaeth fel fy ngyrfa. Ei enw ydi Radim Kresta, a fo ydi fy athro hyd heddiw – rydw i hyd yn oed wedi bod yn hedfan yn ôl i Prâg unwaith y mis am y flwyddyn ddiwethaf er mwyn i mi allu dal i fyny gyda fy ngwersi!
Beth nesaf?
Byddaf yn dychwelyd i Brâg ym mis Medi ac yn parhau i astudio yn y ‘conservatoire’ – byddaf yn gorffen fy ngradd Meistr mewn addysg cerddoriaeth mewn dwy flynedd ac wedyn mi hoffwn i rannu fy amser rhwng perfformio ac addysgu. Rydw i wir wedi mwynhau’r profiad o fyw dramor yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, felly mi hoffwn i deithio gyda fy ngherddoriaeth – mae Fiena’n rhywle yr hoffwn i dreulio ychydig o amser ynddo, felly bosib mai fanno fydd fy stop nesaf.
